Ayakkabıların ömrünü uzatan usta

ÜNLÜ: “YENİ YETİŞEN NESİL SANATA PEK İLGİ DUYMUYOR. HER ŞEYİN HAZIR OLMASINI İSTİYOR. ELİNDE SANATI OLAN KİŞİ HER YERDE EKMEK BULUR”

MESLEĞİNE ADETA AŞIK 
Çocukluk yıllarında gelecek için bambaşka hayaller kuran, henüz 1980’li yılların başında babasının mesleği gereği günümüzde mesleğinde ustalaşan boz toprakların diyarından koparak ekmeğinin peşine düşen ayakkabı tamircisi Cemil ustanın hikayesini paylaşacağız. Mesleğine adeta aşık, Ahilik kültürünün felsefesini iş şiarına en iyi şekilde yansıtan ve çevresi tarafından ‘Ayakkabıların ömrünü uzatan usta’ olarak bilinen Cemil Ünlü, Kırıkkale’ye göçmesiyle birlikte Gürler Mahallesi’nde baba mesleğini ustalıkla sürdürüyor. 

MESLEĞİ EMANET EDECEK GENÇ BULAMIYORUM 
Bu mesleği sevmesinde eşinin büyük katkısı olduğunu vurgulayan usta Cemil, mesleğini teslim edecek çırak bulamamanın hüznünü dile getiriyor. Helal ekmeğini, boyalı elleriyle alın teri mücadelesi vererek insanın ayaklarından kazanan Ünlü, şu şekilde aktarıyor, “Bu mesleğe 1980’li yıllarda Kırşehir’de babamın ayakkabı satmasıyla ilgi duymaya başladım. Orada küçük bir ayakkabı satış dükkanı açtık. Okuldan çıkınca beni eve göndermiyorlar direkt dükkana gidiyorum”

BİZLER SANAT MESLEĞİNİN SON USTALARIYIZ 
Okul bitip yaşım gelince askere gittim. Geldikten sonra İstanbul’a yolculuk oldu. Oradan Kırşehir’e geri dönüş yaptık. Sonra market dükkanı açtık 5 yıl kadar burayı işlettik. Ekonomik kriz nedeniyle kötüye gidince kapattık orayı. Tekrardan el (başkasının) işinde çalışmaktansa, mesleğim de var mesleğim üzerine bir iş yeri açayım, diye düşündüm ve 4 sene oldu bu dükkanı da Allah’ım nasip etti açtık. Eşimle birlikte dükkanda çalışmaya devam ediyoruz. Eşimden Allah razı olsun bana yardımcı olmak için de elinden geleni yapıyor.  ÇOCUKLARIMIZIN BU MESLEKTE MAALESEF GÖZÜ YOK 
Çocuklarımız maalesef, yeni yetişen nesil sanata pek ilgi duymuyorlar. Elin işi hoş geliyor kendi işimize, sanata niyeyse tenezzül etmiyorlar. Hayret ediyorum ona da. Ben bu işi 10 tane devlet memurluğuna değişmem. Sanat çok güzel bir şey çünkü.  İnsan var olduğu sürece insan yaşadığı sürece ayakkabısı olacak, ayakkabısı eskiyecek ve her zaman da para kazanacak. Bu işi yapanın cebi asla boş kalmaz.”

ESAS OLAN MÜCADELEYİ BIRAKMAMAK 
“Bizden sonra yetişen yok. Çırak yok yeni yetişen. Çırak olsa zaten ben çırak alırdım eşim çalışmaz bir çırakla çalışırdım.  Bir ustanın yetişmesi kolay değil, çıraklık dönemi var, kalfalık dönemi var imkansız yani çok zor.  Yani gençleri anlamak mümkün değil. Herkes masa başı işte çalışacak diye bir şey yok. 15- 16 tane tamirci varsa, belki 3 tane olur belki 5 tane olur burada esas olan mücadeleyi bırakmamak. Biz onu yaptık bırakmadık mücadeleyi.  Az demedik çok demedik. Allah’a çok şükür zaman içinde oturdu ve oturmaya da devam ediyor.”

AYAKKABI ALAMAYANLAR TAMİR ETTİRİYOR 
“İmitasyon ayakkabı ilk çıktığı zaman insanların hoşuna gitti tabi kaldır at dönemi gibi gözüktü ama şu şartlarda o bile kalmadı. Kaldırayım atayım yenisini alayım düşüncesi kalmadı ve kaldır at olacak kadar sağlam da yapılmıyor ayakkabılar.  Adam mesela alıyor ayakkabısını 1 hafta sonra kenarları açılma yapıyor, yeniden bize geliyor yani fark eden bir şey yok. Onun için yeni ayakkabı almanın da pek bir mantığı yok. Tamir, hele ki şu kriz döneminde işler arttı. Tamire dönüş var. Vatandaşı da biz idare ediyoruz çok da kırmıyoruz üzmüyoruz. Çöpe gidecek olanı kurtarıyoruz. 

MODERN ÇAĞA AYAK UYDURMAYA ÇALIŞIYORUZ
Teknolojiyi, sosyal medyayı takip etmeye çalışıyorum elimden geldiği kadar. Makinaları takip ediyorum. El dikişini makine ile yapıyoruz tabana. Eskiden ayakkabıları suya bandırıyorduk, güzelce ıslatıyorduk yani Anadolu tabiri ile hıncını çıkarıyorduk.  Sonra kalıba koyuyorduk. Onlar da geçti şimdi elektrikli ısıyla açan kalıplar çıktı.  Meslektaşlarım var. Ben onları rakip olarak görmüyorum. Allah’ım da onlar selamet ve bol müşteri versin inşallah. Tabi biz de ilk başta biraz özenli başladık bu işe öyle olsun istedik işyerimiz, dükkânımız.

GÜLMESİNİ BİLMEYEN DÜKKAN AÇMASIN 
Farklı işlemleri nasıl yapabilirim, nasıl daha iyi yapabilirim. Onları düşünerek hala öğrendiğimi düşünüyorum bu işi. Yani sanatın sonu yok bence. Çin atasözü derki “Gülmesini bilmeyen dükkan açmasın” bu benim için çok önemli zaten o yüzden de çok takdir topluyoruz. Eskisi gibi değil esnaflık zayıfladı, Ahilik kültürü zayıfladı daha doğrusu öyle diyeyim. Müşteri geldiği zaman güler yüzle karşılıyoruz.  Mesleği bırakacağım birisi maalesef yok.  Kendi çocuğumuzun çok isterdik bu mesleği öğrenmesini.  Müşteri ile tartışmaya fırsat vermem müşteriyi hep haklı görüyoruz biz daima.  Müşterinin hatası olsa bile, ben kendi hatammış gibi davranıyorum. Onu düzeltiyorum, müşterinin gönlünü alıyorum. 

SOSYAL MEDYADAN BİLGİ DANIŞANLAR VAR 
“Müşteri potansiyelimiz biraz daha artarsa biraz daha iyi olur gibi çünkü bize ulaşamayan insanlar olduğunu düşünüyorum. O da nasıl internet üzerinden kargo usulü bizim gibi kaliteli çalışan yerlere, Büyükşehirlerde bu işi yapan lostra salonları var. İnsanlar ayakkabısını 600-700 liralık ayakkabısını tamir ettirecek buradaki tamircilere de güvenmiyorlar mı sebebini bilmiyorum. Kargoya veriyorlar oradan tamir ettirip geri alıyorlar.  O kişilerin bize ulaşamadığını düşünüyorum. Sosyal medyada sayfa açmamın asıl sebebi de zaten buydu. Onu da çok iyi yaptık. Baya bir takipçimiz oldu. Mesajlardan da belli oluyor. Çok mesaj geliyor bize.”

HALKIMIZA EN GÜZEL HİZMETİ SUNUYORUZ 
“Kimi resmini atıyor ayakkabısının, kimi ayakkabısının resmini atıp bilgi alıyor, soru soruyor. Tamir edilir mi diyorlar. Zaten resimlerimizi görüyorlar onu görünce kendi ayakkabısı ile kıyaslıyorlar. Resimdeki ayakkabının kendi ayakkabısından daha iyi olduğunu görüyor. Sonuç olarak bizi bir şekilde buluyorlar. Facebook ve instagramda sayfalarımız var. En çok instagram’da tercih ediliyoruz. Facebook dan da geliyor ama İnstagram biraz daha fazla. O da herhalde bayanlar biraz daha fazla kullanıyor İnstagram’ ı galiba. 

KIRIKKALE BİZİ, BİZ KIRIKKALE’Yİ SEVDİK 
“Tabii bayanlar daha çok önem veriyorlar böyle ayakkabımı tamir ettireyim ama tamir edildiği belli olmasın sıfır gibi olsun diye düşündükleri için tercih daha fazla İnstagram’dan yana. Kırıkkale’ye dükkan açtığımıza çok memnun olduk. Kırıkkale halkı bizi, biz Kırıkkale halkını sevdik. Bizi tercih eden ve tüm Kırıkkale halkına teşekkür ederim. Kırıkkale’yi seviyoruz” dedi.
Haber Editörü. Volkan Bostancı