Kırıkkale’de 4+4+4 eğitim sistemi değişebilir! İşte detaylar!

DAHA ESNEK BİR YAPIYA KAVUŞTURULACAK

Bakanlık, özellikle lise kademesindeki zorunlu eğitim sürecini daha esnek bir yapıya kavuşturmayı planlıyor. Yeni öneriler arasında 3+1, 2+2 ve yaş temelli eğitim modelleri yer alırken, merkezi sınav baskılarının azaltılması ve lise eğitim süresinin kısaltılması gündemde. Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye’nin eğitim sisteminde köklü bir değişim yapmak için çalışmalarına hız verdi. 2012 yılında uygulamaya giren ve zorunlu eğitimi 12 yıla çıkaran 4+4+4 eğitim sisteminin lise kısmında, özellikle 9. sınıftan 12. sınıfa kadar devam eden zorunlu eğitim sürecinde önemli reformlar planlanıyor. Bakanlık yetkililerinin açıkladığına göre, bu reformlarla birlikte lise eğitimi daha esnek hale getirilerek, öğrencilerin bireysel yeteneklerine ve mesleki tercihlerine daha fazla alan tanınacak. Bakanlık, bu reform sürecinde öğrencilere üniversite sınavlarının (Yükseköğretim Kurumları Sınavı – YKS) yarattığı baskıyı azaltmayı hedefliyor. Ayrıca, lise eğitiminin öğrencilerin kişisel gelişimlerine daha uygun hale getirilmesi ve mesleki yönelimlere göre şekillendirilmesi planlanıyor. Eğitim sistemine dair yapılan bu kapsamlı düzenlemeler, Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nda ele alınacak ve ardından eğitim paydaşlarıyla yapılan istişareler doğrultusunda uygulanmaya başlanacak.

4+4+4 SİSTEMİ: ZORUNLU LİSE EĞİTİMİ TARTIŞMA KONUSU

2012 yılında çıkarılan 6287 sayılı kanunla birlikte zorunlu eğitim süresi 8 yıldan 12 yıla çıkarıldı ve eğitim 4+4+4 olarak yapılandırıldı. Bu düzenlemeyle ilkokul, ortaokul ve lise kademeleri 4’er yıl olarak belirlenirken, lise eğitiminin zorunlu hale getirilmesi tartışmalara yol açtı. Eğitimciler, uzmanlar ve veliler, zorunlu lise eğitiminin öğrencilerin meslek edinme süreçlerini zorlaştırdığına ve bireysel yeteneklerini geliştirmelerini engellediğine dikkat çekiyor. Enderun Özgün Eğitimciler Derneği, Maarif Platformu ve Medeniyet Enstitüsü tarafından 2025 yılında düzenlenen bir çalıştayda, zorunlu 12 yıllık eğitim sisteminin öğrencilerin gelişimini olumsuz etkilediği vurgulandı. Çalıştayda, “12 yıllık zorunlu eğitim, öğrencilerin potansiyellerini sınırlıyor ve meslek seçimlerini ertelemelerine yol açıyor” görüşü öne çıktı. Eğitimciler, sistemin daha esnek ve öğrencinin bireysel tercihlerine göre şekillendirilmesi gerektiğini belirtiyor.

MEB’İN GÜNDEMİNDEKİ MODELLER

Milli Eğitim Bakanlığı, lise eğitiminin yapısını değiştirmek üzere üç farklı modeli masaya yatırdı. Bu modellerin her biri, öğrencilerin daha fazla seçenek sunarak eğitim süreçlerini daha özgür bir hale getirmeyi amaçlıyor.

1. 3+1 MODELİ:

Bu modelde, lise eğitimi 3 yıl sürecek. Öğrenciler, ilk üç yıl boyunca temel müfredatla eğitim alacak. 12. sınıf ise sadece üniversiteye hazırlık yılı olarak yapılandırılacak. Böylece, lise eğitimi fiilen 3 yıla indirilecek. Bu model, öğrencilerin sınav baskılarından daha az etkilenmelerini hedefliyor.

2. 2+2 MODELİ:

Bu modelde, 10. sınıfı tamamlayan öğrencilere lise diploması verilecek. Akademik kariyerine devam etmek isteyen öğrenciler, 11. ve 12. sınıflarda eğitimlerine devam edebilecek. Bu yapı, öğrencilerin meslek edinme süreçlerini hızlandırırken, daha erken bir yaşta iş gücü piyasasına katılabilmelerini de sağlayacak.

3. YAŞ TEMELLİ MODEL:

Bu modelde, zorunlu lise eğitimi yaş temelli olarak yeniden yapılandırılacak. 16 yaşını tamamlayan öğrenciler, zorunlu eğitimden çıkarılacak. Ayrıca, lise eğitiminin tamamının zorunluluktan çıkarılması da gündemdeki diğer bir öneri olarak masada yer alıyor. Bu model, öğrencilerin eğitim süreçlerinde daha fazla özgürlük sunmayı amaçlıyor.

EĞİTİMCİLERİN VE UZMANLARIN GÖRÜŞLERİ

Eğitim uzmanları, önerilen modellerin eğitim sistemine taze bir soluk getirebileceğini, ancak bu değişikliklerin sosyal eşitsizlikleri derinleştirmemesi için dikkatli bir şekilde uygulanması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, yeni modelin tüm paydaşlarla birlikte şekillendirilmesi gerektiği, öğrencilerin velilerinin ve öğretmenlerinin görüşlerinin de dikkate alınması gerektiği ifade ediliyor.

UYGULAMA TAKVİMİ VE PİLOT BÖLGELER

MEB yetkilileri, yeni eğitim modelinin kapsamlı bir şekilde test edilmesi için pilot uygulamalara başlama kararı aldı. Bu uygulamalar, Türkiye’nin çeşitli illerinde, özellikle eğitimde fırsat eşitsizliğinin bulunduğu bölgelerde başlayacak. Pilot iller ve okullar, modelin başarı seviyesini gözlemleyerek, 2025 yılı itibarıyla Türkiye genelinde uygulanabilirliğini artıracak. Bakanlık yetkilileri, pilot uygulamaların ardından elde edilen verilerle sistemin nihai şeklinin belirleneceğini ve tüm Türkiye’deki okullara yönelik genel bir planlamanın yapılacağını ifade etti.